En soms zou je denken van wel, toch? De manier waarop we consumeren, omgaan met onze spullen en blijven kopen … je zou echt denken dat we een tweede planeet hebben waar we naartoe kunnen ‘verhuizen’. Wat is de oplossing? Consuminderen? Verduurzamen? Een circulaire economie? In dit artikel schetsen we een aantal inzichten die gebaseerd zijn op de boeken ‘De Perfecte Storm: Op zoek naar een nieuwe balans’ van Jan Rotmans en ‘De verborgen impact’ van Babette Porcelijn.
Momenteel staat de lineaire economie nog steeds centraal: we ontwerpen, maken, kopen en gebruiken spullen. En dan gooien we ze weg. Absurd toch? Dat geldt jammer genoeg ook voor duurzame dingen. Denk maar aan zonnepanelen, accu’s, enzovoort. Wereldwijd is nog maar 7% van de wereldeconomie circulair!
Jan Rotmans stelt in De Perfecte Storm dat duurzaamheid haaks op circulariteit kan staan en dat we daarvoor dus moeten opletten. Deze stelling stuit op veel onbegrip, omdat de meeste mensen ervan uitgaan dat deze twee begrippen gelijk opgaan, maar dat klopt dus niet. Bijvoorbeeld: we produceren momenteel zoveel mogelijk zonnepanelen, windmolens en accu’s. Maar als je die vervolgens gewoon weggooit, dan verplaats je het probleem naar de volgende generatie. Dan komen we in een vicieuze cirkel terecht en hebben we niets geleerd uit het verleden. Op deze manier blijven we gewoon ‘hangen’ in een lineaire economie en houden we de ‘oude’ economie in stand.
Ongelooflijk, maar waar … 90% van de smartphones en batterijen worden momenteel weggegooid! Terwijl iedereen weet dat daar enorm veel bruikbare metalen in zitten. On-voor-stel-baar!
Het is belangrijk om daarrond de nodige bewustwording te creëren. Het kan niet de bedoeling zijn dat we blijven consumeren en produceren zonder voldoende te investeren in het hergebruik- en recyclageproces, ook van duurzame producten. Er zijn een aantal start-ups die hier zeker op inzetten, maar het zijn vooral de grote bedrijven die zichzelf moeten heruitvinden én dat begint al bij het ontwerp.
In een circulaire economie willen we naar een volledig hergebruik, maar dat is momenteel nog niet aan de orde. Een goede tussenoplossing is daarom het inzetten op recyclage én terzelfdertijd blijven investeren in de circulariteit van (duurzame) producten.
Met dit in het achterhoofd blijft het ook belangrijk om ons consumptiepatroon onder de loep te nemen, want nee, er is geen tweede aarde waar we naartoe kunnen. Circulariteit is de toekomst, maar het is ook duidelijk dat we ons nog volop in een transitieproces bevinden. Een interessant boek om je te laten stilstaan bij je eigen consumptiepatroon is ‘De Verborgen Impact’ van Babette Porcelijn. Uit onderzoek blijkt dat het kopen van spullen de grootste impact heeft. Groter nog dan de impact van vlees eten, auto rijden, vliegen of je huis verwarmen. Op de website mijnverborgenimpact.nl kan je jouw eigen impact top 10 in kaart brengen. Heel handig om inzicht te krijgen waarmee je best aan de slag gaat om te verduurzamen. Aan het einde van de test krijg je ook tips en acties die je kan toepassen in jouw dagelijkse leven.
We hebben geen tweede aarde waar we naartoe kunnen vluchten, dus het is belangrijk om zelf actie te ondernemen en ons gedrag aan te passen. Want samen kunnen we meer veranderen dan we denken.